Ảnh hưởng Jan_Hus

Tư tưởng và các bài giảng của Hus

Tượng cưỡi ngựa của lãnh tụ phái Hussite Jan ŽižkaPraha.

Hus chỉ để lại một vài bài viết cải cách theo đúng nghĩa của từ này, hầu hết các tác phẩm của ông là những bài tiểu luận bút chiến chống Stanislav ze ZnojmaŠtěpán Páleč ở khoa thần học Đại học Prague. Ông đã dịch Trialogus, vốn rất gần gũi với các tác phẩm của ông về Mình Chúa, về Giáo hội, về quyền lực của Giáo hoàng, đặc biệt là với các bài giảng đạo của ông. Có những lý do để đề xuất rằng giáo lý của Wycliffe về Bữa tiệc ly đã lan tới Prague vào năm 1399, với chứng cớ mạnh mẽ rằng các sinh viên trở về từ Anh đã mang tác phẩm về theo họ. Nó đã được lưu hành rộng rãi hơn ngay cả cả sau khi bị cấm vào năm 1403, và Hus đã truyền giảng và dạy giáo lý này, dẫu có thể ông chỉ đơn thuần lặp lại chúng mà không hề cổ xúy. Nhưng giáo lý này đã được nắm bắt một cách hăng hái bởi phe quá khích, tức phái Taborite, những người đặt nó ở trung tâm lý thuyết của họ. Theo sách vở của họ, Giáo hội không phải là cái hệ thống vẫn thường được gọi tên như vậy; Giáo hội thực sự là một thân thể thống nhất của những ai đã được định phận từ vĩnh hằng cho việc cứu rỗi. Jesus Christ, chứ không phải Giáo hoàng, là đầu não của thân thể ấy. Không một tín điều nào cũng phải tuân phục Giáo hoàng mới được lưu giữ. Không một thứ hội đồng nội bộ hay một cơ quan giáo hội lẫn một phẩm tước nào có thể là thứ đảm bảo cho những người nào là thành viên của Giáo hội thực sự. [cần dẫn nguồn]

Với vài người, những nỗ lực của Hus chủ yếu nhằm cứu giáo hội khỏi những tội lỗi đạo đức của nó hơn là hướng tới một cuộc cách tân thực sự. Trong khi theo những người khác, những hạt giống của cải cách tôn giáo rõ ràng đã xuất hiện từ những bài viết của Wycliffe và Hus. Trong một bài giảng về giao ước trong kinh thánh với những người Bohemia bình thường, Hus viết "Một người phải trả cho sự thứ tội, cho lễ mét, cho lễ rửa tội, cho sự xá tội, cho lễ giải cữ, cho việc ban phúc, cho việc chôn cất, cho lễ cầu nguyện. Đồng xu cuối cùng mà một bà già giấu trong bọc vì sợ những kẻ trộm, kẻ cướp chẳng hề giữ lại được. Tên linh mục tham tàn sẽ cướp đoạt nó" (Macek, 16). Sau cái chết của Hus, các môn đệ của ông, được biết đến dưới tên những người Hussite, đã tách ra thành vài nhóm bao gồm phái Taborite, Ultraquist, và Orphan. Gần sáu thế kỷ sau vào năm 1999, Giáo hoàng John Paul II mới bày tỏ "sự tiếc nuối sâu sắc về cái chết thảm khốc xảy ra với Jan Hus".[8]

Tôn kính

Di sản

Hus là một người đóng góp chính cho Kháng Cách, với những bài giảng đã có một ảnh hưởng mạnh mẽ đối với các quốc gia châu Âu và với cá nhân Martin Luther. Cuộc chiến tranh Hussite dẫn đến Thỏa ước Basel cho phép một giáo hội cải cách ở Bohemia- gần một thế kỷ trước một bước đột phát như thế có thể khởi sự trong Cải cách Luther. Những bài viết phong phú của Hus đem lại cho ông vị trí nổi bật trong nền văn học Séc. Ông cũng đóng vai trò giới thiệu cách dùng các dấu thêm (âm tiêu) (đặc biệt là dấu mũ ngược) vào ký tự Séc để ký âm bằng ký hiệu. Ngày nay, Đài tưởng niệm Jan Hus vẫn nằm trên Quảng trường Thành phố Cũ Prague.

Tại thành phố New York, một nhà thờ ở Brooklyn (tọa lạc số 153 Ocean Avenue) và một nhà thờ cùng một nhà hát ở Manhattan (nằm ở 351 East 74th Street) được đặt theo tên Hus: tương ứng là Nhà thờ Moravia John Hus, Nhà thờ Trưởng lão Jan Hus và Rạp hát Jan Hus.

Một bức tượng Jan Hus dựng ở Nghĩa trang Thống nhất ở Bohemia, New York (trên Long Island) bởi những dân di cư người Séc tới vùng New York năm 1893. Bức tượng là đài tưởng niệm đầu tiên tại Hoa Kỳ dành cho một người sinh ở nước ngoài.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Jan_Hus http://books.google.com/books?id=JIgQAAAAIAAJ&prin... http://books.google.com/books?id=hsSCAAAAIAAJ&prin... http://books.google.com/books?id=vuES0JdltfcC&pg=P... http://books.google.com/books?vid=OCLC00802093&id=... http://www.third-millennium-library.com/readinghal... http://www.czech.cz/en/czech-republic/history/all-... http://www.czso.cz/sldb/sldb2001.nsf/tabx/CZ0000 http://www.czso.cz/sldb2011/eng/redakce.nsf/i/tab_... http://www.czso.cz/sldb2011/eng/redakce.nsf/i/tab_... http://www.phil.muni.cz/fil/scf/komplet/kardin.htm...